Bánh chưng gù Hà Giang không phải là món quá mới lạ nhưng lại rất được ưa chuộng, bánh nhìn đẹp mắt, dễ ăn và ngon miệng. Đi khắp dải đất hình chữ S, bạn sẽ thấy có rất nhiều loại bánh chưng khác nhau như bánh chưng vuông của miền Bắc, bánh tét hình trụ dài của xứ Nghệ đến Mũi Cà Mau, bánh chưng đen, bánh gù từ vùng núi phía Bắc… Mỗi chiếc bánh thể hiện nét văn hóa đặc trưng riêng của mỗi dân tộc. Hãy cùng bài viết sau đây tìm hiểu ngay về bánh chưng gù cũng như cách làm bánh chưng gù đơn giản tại nhà nhé.
Contents
Giới thiệu về bánh chưng gù
Nguồn gốc của bánh chưng gù
Bánh chưng gù từ lâu đã trở thành món ăn được nhiều người biết đến. Đây được cho là một loại bánh ngọt truyền thống có nguồn gốc từ người Dao Đỏ ở vùng Yên Bái, Hà Giang và Lào Cai. Cái tên bánh chưng gù xuất phát từ việc ca ngợi nét đẹp văn hóa lao động cần cù của người phụ nữ vùng cao.
Hà Giang là nơi sinh sống của nhiều dân tộc thiểu số như Mông, Thái, Dao, Nùng. 3/4 diện tích đất đai là dãy núi đá, khí hậu khắc nghiệt, đời sống cư dân nơi đây rất khó khăn. Đến Hạ Giang, đâu đâu cũng thấy những người phụ nữ đeo gùi trên lưng, vượt đèo, lội suối, làm đồng, còng lưng làm việc. Vì vậy, người Dao Đỏ đã đặt tên cho chiếc bánh chưng của đồng bào mình với hình ảnh này.
Đặc điểm của bánh chưng gù
Bánh chưng gù Hà Giang nổi tiếng với những đặc điểm sau:
- Không giống như các loại bánh chưng khác, bánh chưng rất nhỏ, tròn trịa và có hình chiếc lu.
- Điểm đặc biệt của bánh là chỉ có một chiếc lá cho phần lá, thay vì 4,5 chiếc bánh như bánh chưng truyền thống của người Kinh .
- Phần vỏ được làm từ gạo nếp ngâm trong nước cốt lá riềng nên phần nếp mềm và thơm ngon. Về phần nhân bánh , đó là sự kết hợp thơm ngon giữa đậu xanh và thịt ba chỉ, được tẩm ướp gia vị hoàn hảo.
Chuẩn bị nguyên liệu làm bánh chưng gù
- 1kg gạo nếp
- 800gr thịt ba chỉ
- 700gr đậu xanh cà vỏ
- Lá riềng, lá dong, dây lạc.
- Gia vị: Muối, tiêu
Cách chọn gạo nếp ngon
- Đối với bánh chưng, bạn có thể chọn nếp ngỗng, nếp cái hoa vàng hay nếp bắc, độ dẻo của từng loại nếp khác nhau tùy theo tính chất của gạo. Tuy nhiên, nếp ngon thường có hạt tròn, ngắn, trắng.
- Nhặt những hạt mẩy, đều, những hạt mà dùng móng tay bấm không làm vỡ được là nếp ngon, nếp mới, không bị già, hay bị mục.
- Nếp mới thường có mùi thơm đặc trưng, thoảng vị ngọt. Tránh mua nếp có mùi mốc, ướt hoặc có mùi hôi.
Cách chọn thịt ba chỉ ngon
- Thịt ba chỉ ngon có màu hơi đỏ hoặc hồng tươi, hơi bóng, ở giữa có lớp mỡ màu trắng sáng trông săn chắc. Thịt ba chỉ nên chọn phần thịt và mỡ dính vào nhau để khi cầm không bị bở. Lớp da và mỡ ngoài cùng dày khoảng 1,5 đến 2 cm.
- Bạn có thể đánh giá độ tươi ngon của thịt ba chỉ bằng cách ấn vào miếng thịt, nếu khi ấn vào miếng thịt đàn hồi và không bị cộm thì bạn nên chọn miếng thịt này.
- Không nên chọn những miếng thịt có màu tái, nhợt nhạt, có mùi hắc hoặc mùi hôi lạ.
- Ngoài ra, chọn thịt ba chỉ để tráng bánh chưng ngon, bạn nên chọn phần thịt có mỡ nhiều hơn nạc một chút để khi ăn không bị khô.
Cách chọn đậu xanh ngon
- Đậu xanh để gói bánh chưng, bạn có thể dùng đậu xanh đã bóc vỏ. Đối với đậu bóc vỏ, chú ý chọn những hạt đậu có màu vàng tươi, kích thước và màu sắc đồng đều.
- Bạn kiểm tra độ tơi của hạt đậu bằng cách dùng ngón tay ấn vào, nếu hạt của bạn giòn, dễ vỡ nhưng không có nhiều vụn nhỏ là đậu xanh ngon.
- Đậu xanh mới thường có mùi thơm dịu đặc trưng của đậu xanh. Tránh mua những loại đậu có mùi mốc hoặc không ngon.
- Tránh đậu có đốm đen, hạt lép, không đều. Quan trọng nhất là đừng chọn những hạt đậu xanh đã bị mối, mọt hay có nhiều hạt đen.
Cách chọn mua lá dong để gói bánh chưng
- Bạn có thể chọn những tán lá hình bầu dục, to, bản rộng, màu xanh đậm. Lá dong tươi có độ dẻo dai tốt và không dễ gãy. Nên chọn loại lá dong bánh tẻ, không quá già cũng không quá non.
- Tránh để lá héo, sờ vào thấy khô và không mềm như lá tươi. Chọn những tờ còn nguyên vẹn, hư hỏng hay rách bất kỳ bộ phận nào.
Hướng dẫn cách làm bánh chưng gù
Bước 1 Chuẩn bị nguyên liệu
- Gạo nếp và đậu xanh sau khi mua về đem vo sạch với nước 3-4 lần . Sau khi rửa, ngâm nước khoảng 4-5 tiếng .
- Rửa sạch lá riềng, cắt nhỏ rồi cho vào máy xay sinh tố xay nhuyễn. Sau đó, lọc bằng rây để thu được nước cốt màu xanh.
- Thịt ba rọi bạn rửa sạch với muối, để ráo nước rồi thái miếng vừa ăn dày khoảng 1cm. Sau đó nêm với ½ muỗng cà phê muối và ½ muỗng cà phê tiêu.
- Với lá dong, bạn rửa sạch và lọc bỏ hết lá cứng, dày ở mặt sau. Rửa sạch và ngâm trong nước ấm khoảng 10 phút.
- Đậu xanh thì ngâm nước khoảng 10 phút cho mềm để đóng gói.
Lời khuyên: Hãy ướp thịt khi gần đóng gói để đảm bảo thịt còn tươi ngon nhé!
Bước 2 Trộn màu nếp và ướp đậu
Bạn cho một bát nước cốt lá riềng vào gạo nếp đã ngâm và trộn nhẹ tay. Sau khi trộn, để yên trong 7-10 phút để màu được hấp thụ.
Cho đậu xanh vào tô, thêm 1 thìa muối, trộn đều và để yên trong 10 phút.
Tìm hiểu thêm: Top +10 Truyện Manga Học Đường Nhật Bản Hay Nhất Bạn Nên Biết
Bước 3: Gói bánh chưng gù
Bạn lật ngược mặt sau của 2 lá dong và xếp các đầu và đuôi vào nhau, chồng lên nhau. Sau đó bạn lấy 1 muỗng canh gạo nếp đặt vào giữa, 1/2 muỗng canh đậu xanh và 1 lát thịt ba chỉ. Sau đó, bạn xếp một lớp đậu xanh lên trên thịt và kết thúc bằng một lớp gạo nếp.
Khi gói bánh, bạn túm mép lá nếp và gập chặt lại, sau đó bạn túm phần lá có lỗ ấn dẹt rồi gấp chặt lại và đóng nhân lại. Lúc này, nhấc bánh ra và gõ nhẹ để nén nhân lại, làm tương tự với đầu còn lại. Gói sau cho phần giữa bánh gù, nhô lên là được.
Bạn quấn bánh chưng bằng dây lạt và xoắn chặt để giữ bánh. Mỗi lần sử dụng nối với khoảng 3-4 sợi dây.
Lời khuyên: bạn gói bánh chưng gù giống như gói bánh tét, nhưng quấn dẹt phần đầu thay vì quấn tròn như gói bánh tét.
Bước 4: Luộc bánh chưng gù
Sau khi gói bánh, cho vào nồi lớn, đổ nước sôi ngập mặt bánh, đậy nắp nồi, đun lửa nhỏ trong 3 riếng rưỡi – 4 tiếng.
Lưu ý: Khi nấu bánh chưng, chú ý nước cạn, nhớ cho thêm nước. Bánh chưng phải luôn được ngâm trong nước khi nấu để bánh chín có màu xanh và ngon.
Bước 5: Thành phẩm
Những chiếc bánh chưng gù nhỏ và tinh tế, hình dạng độc đáo và màu xanh lá cây tươi sáng. Nếp dẻo thơm, bùi bùi của đậu xanh, béo của thịt. Bánh chưng không quá to nên bạn có thể ăn hết một lần. Nhớ ăn kèm với dưa muối để tăng vị nhé.
>>>>>Xem thêm: Tiền Vệ Trung Tâm Là Gì? Các Loại Tiền Vệ Trung Tâm Trong Bóng Đá
Mẹo bảo quản bánh chưng gù lâu ngày không bị thiu
- Để bảo quản bánh chưng gù được lâu, sau khi luộc xong, để cho khô hẳn hoặc dùng khăn lau khô nước đọng trên lá dong.
- Khi chưa ăn, nên để bánh ở nơi thoáng gió, khô ráo, không nên để gần các món ăn khác để tránh bị ẩm mốc.
- Nếu sử dụng dụng cụ cắt bánh, hãy đảm bảo dụng cụ cắt sạch sẽ và không dính bụi hoặc thức ăn khác.
- Bánh chưng khi bóc ra ăn không hết, bạn dùng màng bọc thực phẩm bọc kín lại rồi cho vào ngăn mát tủ lạnh để bảo quản. Nên hấp hoặc chiên khi ăn.
Tìm hiểu thêm về ẩm thực Hà Giang
Hà Giang Foods là website tổng hợp thông tin về văn hóa, ẩm thực và du lịch Hà Giang. Nơi đây cung cấp cho bạn những thông tin thú vị và bổ ích về nét đẹp văn hóa các dân tộc Hà Giang.
Bên cạnh đó, Hà Giang Foods cũng cung cấp thông tin nông sản sạch Hà Giang, dịch vụ du lịch tại đây như cho thuê xe, homestay, khách sạn cao cấp,… Sứ mệnh của Hà Giang Foods là giúp du khách có một chuyến khám phá Hà Giang trọn vẹn nhất, an toàn nhất.
- Tìm hiểu thêm tại: https://hagiangfoods.com/
Trên đây là bài viết chia sẻ đến bạn cách làm bánh chưng gù đơn giản ngay tại nhà. Hy vọng sau bài viết này, bạn sẽ biết cách làm loại bánh này và giới thiệu món ăn độc đáo này với gia đình và bạn bè nhé.
